Он тӧртінҷі хаалағ. Худайнаң алғым чоохтазығ

Хан Тигірні кӱсче Поэт чӱреенең,
Худай алнын кӧрбеен кізі тӧрееннең,
Че адынаң толғап чир пулуңнарын
Ӱлгӱ салчадыр чазыхтығ чоннарға:
Полғаны ла постин адап таптанча,
Полғаны ла постинынаң ахтанча
Чарир-чарабас алығынын ноолар,
Чарғы салчадыр, Кӧрінместің хоозын,
Сырнаң полбаза, сағыснаң чахтапча,
Пасхаларны ил хорғыснаң улапча!
Поэт артии, сын халынның хулы,
Амды хал позынаң Худайның чуртынзар
Чиде салды… Хайдағдыр аның ибі?
Хайдағ чирде уйаланча Иң Пӧзік?
Хайдағ тамах ол столына салчадыр?
Кізі чуға тыннарын чайапчадыр?
Кізее тӧреен парчан пар сурығларнаң
Поэт читті «Худайбынаң!»- тіп суулап…
Кинетін не Хан Тигір тітіребісті,
Чылтыс аймағы, тозыннар илеңнеді,
Хайдаң-хайдаң сыға салды Пӱлес:
— Нимее килдің, чир тобырағы аң?
Худай-пигнең талазарға читтің?!
Син сағынчазың миизіңнең оңарып
Пілер поларзың Пӧзіктің чулларын?!
О, иртінҷек! Сӧс алығы хул оолғын
Амох мин тоғырабызам чох ооға!
Салааларнаң кирткен сӧс-урухтарнаң
Поларзың чох пірдееге хаҷан даа!
Тын-паарыңны илебестең ӧртим,
Кізі арада халығыңы тоозып,
Худай полардаң позыңны пілбин
Тӧкпес осхас ағаснаң хурут салам…
«- Полбассың-ал!» – Поэт удур тохтаатты
Худай хулын, Пӱлестің кӱзӱрт-хазыртты, —
«Синде чылха ол чоғыл, — тоғырирға,
Чохха чобадып тынымны тарирға!»
Пӱлес мында кинетін не ах-тик,
Ах чарых чылтыстарның тіттіриин
Сынап пар кӱзі алығы артиин
Тығырынып, сулғабысты пуртағын…

Мында, тізең, кӱн чарыхос Сын аазы
Тапсабинаң Пӱлестің чанын аар итті:
— Худайбынаң мин алныңда турчабын,
Сӧстеріңні кӧрбин дее хығырчабын,
Килер ил позыңны кӧр салғабын тағда,
Хайҷы хапхан нымағы тузында…
Сынап, итсе, исчеңнең пар хыниим:
Ноға минзер килер кирек? – суриим!
Хайди кізі Худайнаң сӧс пылаазар?
Хан Тигірнің чайап, нооза, ізиин
Парчаны пар, полар-полбастаң чазых,
Миннең, нооза, ил салымнар пізии!
Че син, тізең Поэттеніп хул позың
Хоғдай чӧрчезің мин салған оох тозын!
Кирек полза, Пӱлес кӱр кӱстіг алып,
Тын-чаныңны хахтир унада салып…
— Э-э, чох! – Поэт удур сӧс хабынча!
Ил Пӧзіктің иркінінде хал тайыпча, —
«- Чохха унатчаң теербеннің таппассың!
Андағ чозах Хан Тигірдең албассың!
Ол сағызах пӱлес чоннарда сағылча,
Че сын итсе, хайди пу идім пар,
Мӧгі туста ол мӧгінең халар!
Оох-теектерге айланып, чылхам чарир!
Чылтыс чіли хыйт хоолапча чан чарии!
Парчан тірігнең сағыс пар чапсир —
Поэттің сіліг сӧзіне хайхир!
Синде, Худай, андағ чылхаҷах чоғыл!
Сыдан полбассың идімні чох одып!»
Худай мында кӱлінібіскен чарыхнаң,
Амды хати суриин салча ил чазыхча:
— Хайдаң син… піліп алдың! Чазыт сағыс!!!
Хадағҷыға тутчам мин нинҷе аас —
Пӱлеске салдыр салғам ӧӧн узын!
Че син, тізең, пірдеедең хорыхпин
Чиде салдың Хан Тигірні усхурып!

— А мин, — тіпче Поэт пір чалтанмин, —
Пілчем хайда ызых иркінің синің,
Хайда салчазың столың артыхтарға,
Оңнап алғам иң халын чардыхтарда
Тӧс-ӧӧнін хаап, унағына чарарға,
Анаң пазох хати-хати саларға
Хос чоохтарның сӧстеріне артарға…
Кибеліснең пілчем мин айтызарға!
Мына, нооза, хайдаң килген чылхам!
Иң пӧзігі ол… Хоос Сӧс артыхтаң!
Че син нимес… Худайлар улус-хаазы! –
Чіг сағыстар хыйғазы чох чон аазы!..

Пӱлес инніг тіп пудурғы харасхы
Кинетін хыймыри тӱскен, че сооп,
Худай ил соона чазынча пазох…
— Че сын ползаң, сын чоохтап пир: хайда
Худай чуртты хурлалча? ноо тағда?…
«Хыйт сағызах мында ам кирек чоғыл:
Тураҷах синің, ибіріп саназа,
Ӱс харыстаң артпаадағ! – мин санаабын!»
Худай мында хатхырыбысхан кеен:
«Пот, йабыл-а! Поэт ухаанҷыл, йастра!»
Поэт сас ат сӧстері поза паан
Артых хыстиин сали даа тығырбаан:
— Син — хоостығзың! Че хоосчы позым, мин!
Поэт тохтабысхан сӧстерге кӱскӱнмин.
— Пудурғы чи ӱс харызах турам… —
Худай пілбеечіктеніп, чарыпча суснаң,
— Ниме полҷаң? Галактика ӱс харысха…
— Ол миизім минің чабығы хара пас! –
Нахлан парча Поэт «Худайға» харызып…

Кинетін не парчан пар улуғ хабыс
Айлан парды компьютер пар чоллағына —
Ӱс пӧліктіг тура пар кабинетте
Тыхтал парча нымах илбек Поэттең:
Мына-мына хал медиа-романның
Полтазында хала парды уханнап,
Сын оозын хаап чоллап пире чоннарға
Хан Тигірнің арт пирерге сын паарын!
Пілзін парчан пар ооғазах хуллар:
Хан Тигірҷе чӧрче аймах чоллар —
Піліс артығын тайыпча Поэт!

Тимненіңер, тадар артых улузы —
Пурунғыдаң читкен киртік пузуғын
Ам хығырып, хайда полза улузып,
Тадар пічиин, тахпахтарны систерзер!
Хан Тигірнің тӧс толызын оңнап,
Пілерзің син, хыйғаң полза, сынап…

«Худай», тізең, халзын пуртах чоннарға,
Ил сағазығы тыығалах хулларға —
Кізі пар артыхтары хазыр ааснаң,
Часхырынча полар-полбас тылааснаң,
Азанызып, толғалызып, суранып,
Чіг сағыстарын — ӧдірістіг соғын
«Худай» салған тіп, оох итче ол позын!

Піліс ізиин зе азып, кӱстіглернең,
Хан Тигірнің кӧстеелер тӧстеглерні! 

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован.


доступен плагин ATs Privacy Policy ©